Leszek Aleksander Moczulski - odwitania z Suwalszczyzną SPOTKANIE ODWOŁANE

APK - Miejska Biblioteka Publiczna zaprasza na kolejne spotkanie z cyklu "Pogawędki o regionie" pod tytułem 'Leszek Aleksander Moczulski - odwitania z Suwalszczyzną." Gościem spotkania będzie Zbigniew Fałtynowicz - edytor, redaktor, antologista i pisarz. Spotkanie poprowadzi Pani Józefa Drozdowska.

Czas - 28 listopada (wtorek) 2023, godz. 18.00

Miejsce - Miejska Biblioteka Publiczna APK w Augustowie, ul. Hoża 7

Wstęp wolny.

https://culture.pl/pl/tworca/leszek-aleksander-moczulski

Leszek Aleksander Moczulski

18.02.1938—17.12.2017

Autor: Janusz R. Kowalczyk

Poeta zaliczany w poczet prekursorów Nowej Fali, najbardziej znany jako autor tekstów piosenek, między innymi dla Skaldów – "Cała jesteś w skowronkach", "Medytacje wiejskiego listonosza" czy Marka Grechuty – "Korowód". Autor oratorium "Nieszpory Ludźmierskie". Wydał kilkanaście książek dla dzieci. Zajmował się również publicystyką.

Leszek Aleksander Moczulski urodził się 18 lutego 1938 roku w Suwałkach, zmarł 17 grudnia 2017 roku w Krakowie. W 1956 roku przyjechał na studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Z Krakowem związał się już do końca życia.

Jako poeta debiutował wierszem "Jesień" w "Dzienniku Polskim" w 1959 roku. Pierwszy zbiorowy tomik poetycki "Próba porównania" opublikował w 1962 roku (wraz ze współautorami: Mieczysławem Czumą, Wincentym Faberem, Beatą Szymańską), dlatego za jego właściwy debiut uchodzi zbiorek "Nawracanie stracha na wróble" z 1971 roku – po dwóch latach uhonorowany nagrodą im. Andrzeja Bursy. Przez wiele lat był członkiem zespołu redakcyjnego pisma "Student", współpracował także z "Tygodnikiem Powszechnym", "Współczesnością", a także z mówionym i pisanym "NaGłosem".

W czasie studiów współtworzył z Leszkiem Długoszem i Wincentym Faberem działający przy Uniwersytecie Jagiellońskim Teatrzyk Piosenki Hefajstos i grupę artystyczną Sowizdrzał. Na potrzeby studenckiej sceny pisał teksty piosenek do muzyki Adama Matyszkowicza (Makowicza), Andrzeja Zaryckiego i Andrzeja Zielińskiego. Jako autor tekstów współtworzył historię polskiej piosenki, pisząc między innymi legendarny "Korowód"

Kto pierwszy szedł przed siebie?
Kto pierwszy cel wyznaczył?
Kto pierwszy w nas rozpoznał -
Kto wrogów? Kto przyjaciół?
Kto pierwszy sławę wszelką i włości swe miał za nic?
A kto nie umiał zasnąć, nim nie wymyślił granic?

Słowa pierwszej zwrotki "Korowodu" – utworu uznanego za jeden z najważniejszych w artystycznym dorobku Marka Grechuty – nadal brzmią nieodparcie profetycznie, bez względu na te czy inne przeobrażenia w naszych gwałtownie zmieniających się czasach. Muzykę do songu "Korowód" stworzyli Marek Grechuta i Jan Kanty Pawluśkiewicz.

Leszek Aleksander Moczulski jest autorem wielu znanych utworów: Marka Grechuty i zespołu Anawa, Andrzeja Zauchy, Mariana Pawlika i grupy Dżamble, a także Grzegorza Turnaua. Jego poezję miał również w repertuarze Czesław Niemen ("Z pierwszych ważniejszych odkryć"). W ostatnim okresie twórczym Moczulski pisał utwory dla grupy Sklep z Ptasimi Piórami, chętnie też współpracował z początkującymi artystami.

Leszek Aleksander Moczulski (L), podczas swoich 70. urodzin, odbiera życzenia od Mikiego Obłońskiego (C) i Jana Kantego Pawluśkiewicza w krakowskiej Piwnicy pod Baranami, Kraków, 18.02.2008, fot. Jacek Bednarczyk / PAP

Poeta angażował się we współpracę z młodymi twórcami i w studenckie życie Krakowa. Współtworzył krakowski Teatr STU: miał swój literacki udział przy "Spadaniu" (1970), "Senniku polskim" (1971) i "Katarakcie" (1973). Całkowicie spod jego pióra wyszedł tekst "Exodusu" (1974), o czym sam wspominał po latach, w albumie "Rodzina STU. Pokrewieństwa z wyboru", pod redakcją Edwarda Chudzińskiego, Krzysztofa Jasińskiego, Franciszka Muły, Anny Stafiej [Kraków 2006]:

Poza poematem "Exodus" Moczulski pisał psalmy do oratorium "Nieszpory Ludźmierskie", libretto oratorium "Droga, życie, miłość", teksty kolęd i pastorałek "Moje Betlejem", z muzyką Jacka Zielińskiego.

"Matko Boska Ludźmierska, płaszczem gór aż do Chicago bądź potężną opiekunką, ciszą górską i siklawą" – tak zaczyna się pierwszy z psalmów Leszka Aleksandra Moczulskiego, otwierający oratorium "Nieszpory Ludźmierskie" z muzyką Jana Kantego Pawluśkiewicza. Dzieło powstawało w zupełnie innej estetyce niż dotychczas tworzone piosenki, o czym świadczył osiemdziesięcioosobowy chór, pięćdziesięcioosobowa orkiestra, sześcioro solistów. Poza Elżbietą Towarnicką nie byli to ludzie z klasycznie kształconym głosem operowym, bo też, jak w książce "Wracając do moich Baranów" przekonywał Pawluśkiewicz:

Wiersze Moczulskiego sukcesywnie ukazywały się w zbiorach poetyckich: "Narzędzia i instrumenty" (1978), "Oddech" (1979), "Głosy powrotu" (1981), "Powitania" (1983), "Odwitania z Suwalszczyzną" (1989), "Pozdrowienia" (1990), "70 widoków w drodze do Wenecji" (1992), "Jej nigdy za późno" (2003). Poeta z powodzeniem tworzył też wiersze dla dzieci, wydane między innymi w zbiorkach "Siedem dni stworzenia świata", "Te Deum w lesie. Ciebie Boże wychwalamy" (obie: 1989), "Moje kotki" (1991) i "Sto cudów" (obie: 1991). O tym aspekcie swojej twórczości wspominał w wywiadzie zatytułowanym "Całe moje zaczernianie papieru" ["Dziennik Polski", 14 kwietnia 1994]:

Moczulski, korzystając samodzielnie i twórczo z ogromnego zaplecza tradycji, nie tylko po mistrzowsku "bawi się" formami wiersza, buduje kunsztowne i melodyjne frazy i strofy, ale nie boi się ryzykować, wprowadzając zgrzytliwe i właśnie "naiwne" rymowanki, których głównym walorem nie ma być piękno i eufoniczna harmonia, lecz przekaz surowej prawdy, wskazówka, skrzydlata myśl dla naszych własnych rozmyślań przeciwko "nieprzyjacielowi pustce". Cechą wspólną tych wierszy jest czułość dla świata, surowość dla siebie, pokrzepienie wątpiących, szukanie sposobów na to, aby możliwie często bywało "w sercu jasno".

Leszek Aleksander Moczulski publikował także w miesięczniku "Twórczość" i w kwartalniku "eSPe". Związany był ze wspólnotą Wiara i Światło, opiekującą się osobami niepełnosprawnymi. Został pochowany na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.

Archiwum poetyckie Moczulskiego znalazło się w Muzeum Okręgowym w rodzinnych Suwałkach, gdzie dzięki staraniom przyjaciela, Zbigniewa Fałtynowicza, odbywają się cykliczne spotkania poświęcone poezji. Przypomnijmy tu choć kilka silnie oddziałujących na naszą wyobraźnię tekstów poety. Warto bowiem mieć w pamięci, czyjego autorstwa są dobrze zakorzenione w polszczyźnie frazy, jak choćby: "cała jesteś w skowronkach" czy "ludzie listy piszą"